Smok - bóg deszczu 應龍

Dzisiejszy wpis powstał w ramach współpracy z japonia-info.pl, czyli pod egidą Unii Azjatyckiej.

Wprawdzie nasz dzisiejszy bohater, Yinglong, pojawił się nawet w polskiej wikipedii, ale jednak postanowiłam napisać o nim więcej. Yinglong - dosł. "odpowiadający smok" to skrzydlaty (!) smok i jednocześnie bóstwo deszczu, a przy okazji czwarte i tym samym ostatnie dobrowróżbne czy też "duchowe" zwierzę po qilinie, fenghuangu i żółwiu-opiekunie. Pojawia się przede wszystkim w mitach o Trzech Dostojnych i Pięciu Cesarzach, zwłaszcza tych o Żółtym Cesarzu i jego potomku, Wielkim Yu. 

Przewija się przez większość starożytnej literatury, m.in. w Pieśniach z Chu, Księdze Gór i Mórz, Księdze Hanów czy Zapiskach Historyka. Oczywiście w różnych dziełach jest różnie przedstawiany. W Pieśniach z Chu miał on pomóc Wielkiemu Yu opanować wielką powódź - ponoć rozrysował dla cesarza, gdzie powykopywać kanały, żeby odprowadzić nadmiar wody. Z kolei w Księdze Gór i Mórz Yinglong zabija Chiyou - boga deszczu i wojny, a także Kuafu - demona suszy, a jego wizerunek pomaga sprowadzić deszcz. Zgodnie z innym przekazem Yinglong jest przodkiem wszystkich zwierząt czworonożnych, w tym znanego już nam qilina. Bywa też rumakiem dla Fuxi i Nüwy. Nie bardzo przy tym wiadomo, czy to jest jeden konkretny smok, czy też cała grupa skrzydlatych smoków.* Podobno można zostać yinglongiem ze starości. Otóż wodne węże 水虺 po pięciuset latach zmieniają się w jiao 蛟, jiao po tysiącu lat zmienia się w smoka 龍, smok po następnych pięciuset latach zmienia się w jiaolonga 蛟龍, by po następnym tysiącu lat stać się wreszcie yinglongiem 應龍. Jednak najważniejsza jest nie cała grupa domniemanych yinglongów, a ten jeden, pierwszy, związany z Wielkim Yu. On to bowiem machnąwszy ogonem namalował na ziemi linie - i w ten sposób powstały rzeki. 

Trzeba tu powiedzieć stanowcze nie wszystkim, którzy mieszają yinglonga z żółtym smokiem 黄龙, czyli zwierzęcym odpowiednikiem Żółtego Cesarza. To musiała być jakaś pomyłka ignoranta przy pracy względnie celowe działanie w celu zmylenia przeciwnika - we wczesnych mitologiach i bestiariuszach nikt ich nie traktuje wymiennie. 

*Bo skrzydlate to yinglongi 應龍, łuskowane to jiaolongi 蛟龍, rogate qiulongi 虯龍, a nierogate qilongi/chilongi 螭龍. 

Tutaj poczytacie o japońskim oryu.