2021-05-03

konstytucja

Dzisiejszy wpis powstał w ramach współpracy z japonia-info.pl czyli pod egidą Unii Azjatyckiej.

Dziś porozmawiamy sobie o konstytucjach. Słówko na dziś to oczywiście 

  • 憲法 [宪法] xiànfǎ - konstytucja danego państwa 

które składa się z 

  • 憲 [宪] xiàn - konstytucja, statut, prawo 
  • 法 fǎ - prawo, metoda 

Czyli tak w skrócie konstytucja to wykaz praw i metod obowiązujących w danym państwie. Mamy do tego kilka wyrazów pochodnych i związanych: 

  • 立憲 [立宪] lìxiàn - uchwalić konstytucję 
  • 違反憲法 [违反宪法] wéifǎnxiànfǎ - naruszyć konstytucję 
  • 修憲 [修宪] xiūxiàn - wnieść poprawki do konstytucji, nowelizować 
  • 約法 [约法] yuēfǎ - konstytucja czasowa 
  • 按立憲治國 [按立宪治国] ànlìxiànzhìguó - rządzić krajem w zgodzie z konstytucją
  • [憲法裁判所] 宪法裁判所 xiànfǎcáipànsuǒ - Trybunał Konstytucyjny 

Oprócz tego w polszczyźnie są jeszcze inne konstytucje. Jest na przykład konstytucja biologiczna, czyli "zespół podstawowych cech budowy ciała, charakterystycznych dla danego osobnika". Taką konstytucję nazywamy po chińsku 體質 [体质] tǐzhì czyli dosłownie substancją ciała. Istnieje też konstytucja duchowa człowieka czyli stan jego umysłu, nazywany po chińsku 心神 xīnshén - dosłownie sercem i duchem.

Z okazji dzisiejszego święta życzę nam, by wszystkie nasze konstytucje były w najlepszym porządku :)

Tutaj poczytacie o konstytucji japońskiej.

3 komentarze:

  1. Anonimowy3/5/21 15:35

    Dzień dobry. A jaka jest chińska definicja historyczna sprawiedliwości? Tzn. w prawie rzymskim jest to:"sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznania każdemu należnego mu prawa (Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuere)." Czy można podobną definicję wskazać w konfucjonizmie? Pozdrawiam serdecznie Grzegorz

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Sprawiedliwość yi 義 jest jedną z cnót konfucjańskich, przymiotem człowieka szlachetnego. Jej rozumienie zmieniało się. Może być na przykład rozumiana jako przeciwieństwo działania na własną korzyść. Jednak najczęściej mawia się, że polega ona na umiejętnej ocenie sytuacji i dostosowania do niej odpowiednich rozwiązań moralnych.

      Usuń
  2. 憲法裁判所 - Trybunał Konstytucyjny (nie ma ani w Japonii, ani - o ile wiem - w Chinach).

    OdpowiedzUsuń

Proszę, nie anonimowo!
Ze względu na zbyt dużą ilość trolli, musiałam włączyć moderowanie komentarzy. Ukażą się więc dopiero, gdy je zaakceptuję. Proszę o cierpliwość.