Minister Wody to kolejna postać wprost z ludowych legend, kompan Ministra Nieba i Ministra Ziemi, tworzących razem "świętą trójcę" zwaną formalnie 三官大帝 albo po prostu 三元 Trzy Yuany. Są jednymi z najwcześniejszych taoistycznych bóstw. Myślałam, że będzie przeciwwagą dla znanego już nam Ministra Ognia, ale okazało się, że gra w zupełnie innej lidze. Czasem utożsamia się Ministra Nieba z Yao, Ministra Ziemi z Shunem, a Ministra Wody z Yu. Zgodnie z tradycją Minister Nieba ma zsyłać błogosławieństwo, Minister Ziemi przebaczać, a Minister Wody chronić przed nieszczęściami (天官赐福，地官赦罪，水官解厄). Wszyscy oni mają urodziny w czasie pełni księżyca, co dawniej wiązało się z hucznymi obchodami.
Urodziny Ministra Wody wypadają 15. dnia 10. miesiąca księżycowego czyli właśnie dzisiaj. Uformowany został z qi wiatru i bagien oraz esencji porannego światła i jest odpowiedzialny za wszystkie bóstwa i nieśmiertelnych żyjących w wodzie. W swoje urodziny przybywa do świata ludzi, by zapoznać się z ich grzeszkami i szczęściami, a jednocześnie cały czas stara się ich ochraniać przed nieszczęściem. Niestety, pomoc ta i ichrona są warunkowe: ludzie mogą dostąpić boskiej ulgi w nieszczęściach tylko jeśli świadomie regularnie odprawiają rytuały i składają ofiary Ministrowi Wody. Całe szczęście regularnie to znaczy po prostu raz do roku... Dodatkowo w dawnych czasach był to tradycyjnie dzień, w którym nie można było ubijać zwierzyny ani wykonywać egzekucji.
Dawniej dość powszechne były obchody urodzin ministra połączone z występami artystycznymi zwanymi "teatrem końca zimy"; na Tajwanie są popularne do dziś, a nazywa się je Podziękowaniami za Pokój 谢平安.
(właściwe obchody zaczynają się w szóstej minucie filmu)
Bardziej ogólnie dzisiejsze święto zowie się Xiayuan (pamiętacie, że naszych trzech ministrów to trzy yuany? Wodny to właśnie dolny yuan). Dziś więc w kaplicach Ministra Wody pojawią się trociczki i ofiary dla naszego bóstwa, a ludzi będą prosić o ochronę przed nieszczęściami. W niektórych regionach ze świeżo zmielonej mąki z kleistego ryżu robiło się knedelki napchane warzywami, które po ugotowaniu na parze stanowiły bezmięsne danie dozwolone w tym dniu - wiemy, że pierwszy i piętnasty dzień miesiąca księżycowego były zgodnie z tradycją zawsze bezmięsne. Wstrzymywanie się od spożywania mięsa w dni urodzin ministrów już za czasów dynastii Tang i Song było głęboko zakorzenione - zresztą, taoiści uważali, że zawsze, gdy się o coś prosi bogów, należy pokazać wstrzemięźliwość i pokorę.
Dawnymi czasy przed taoistycznymi domostwami stawiano słupy, na których powiewały żółte sztandary z wypisanymi dobrymi wróżbami: Pałac Nieba, Ziemi i Wody, pomyśla pogoda, pokój w państwie, zniszczenie klęsk i nadejście szczęścia itd. Wieczorem w dniu urodzin któregokolwiek z naszych ministrów wieszano na czubku lampiony i robiono knedelki. Często obejmowały też rytuały związane z pracami rolnymi - prośby o wodę podczas pory suchej i błaganie o to, by plony wystarczyły na całą zimę i się nie zepsuły. Ciekawym zwyczajem związanym z Ministrem Wody jest "kolorowanie wody" 水色 - polega na puszczaniu kolorowych łódeczek na pobliskiej rzece.
Pamiętać jednak należy, że kult Ministra Wody był zdecydowanie popularniejszy na Południu niż Północy. Po prostu tam, gdzie uprawiano ryż na polach zalanych wodą, a dodatkowo rybołówstwo czy połów krewetek były ważną metodą pozyskiwania żywności i/lub bogactwa, właśnie "wodne" bóstwa cieszyły się wielką estymą. Nie znaczy to, że na północy bóstwo to było nieznane - w Pekinie też ludzie palili piekielną forsę, gotowali na parze specjalne bułeczki z czerwoną fasolą itd. - jednak obchody na południu były zdecydowanie huczniejsze.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Proszę, nie anonimowo!
Ze względu na zbyt dużą ilość trolli, musiałam włączyć moderowanie komentarzy. Ukażą się więc dopiero, gdy je zaakceptuję. Proszę o cierpliwość.