ilu ludzi?

Dzisiejszy wpis powstał w ramach współpracy z japonia-info.pl czyli pod egidą Unii Azjatyckiej. 

Wiecie, że zmorą obcokrajowców uczących się chińskiego są klasyfikatory, czyli ta część mowy, dzięki której Chińczycy kategoryzują wszystkie rzeczowniki. Jesteś płaski? Będziesz 张. Jesteś długi? Będziesz 条. I tak dalej. I właśnie wtedy na scenie pojawiają się ludzie, w stosunku do których można używać bardzo wielu klasyfikatorów. Wszystko zależy oczywiście od kontekstu. 

Najpowszechniej stosowany jest podstawowy chiński klasyfikator 個 [个] gè. Jeden człowiek, jedna sztuka człowieka - 一个人. 

Jeśli jednak pójdziemy do restauracji, kelnerka zapyta nas 幾位 [几位] jǐwèi? czyli "ile osób?". Grzeczniej więc powiemy 位 [位] wèi. 

Kiedy ktoś zapyta, kim jest mój mąż, odpowiem z dumą: 他是一名老师. Jest nauczycielem. Przed profesją, zazwyczaj szanowaną, umieścimy 名 míng, które wszak jako rzeczownik jest po prostu imieniem. 

Zawsze za to wzdragam się i przez gardło mi nie przychodzi, że jest 一条好汉 dobrym Hanem. To bodaj jedyna okazja, by użyć klasyfikatora 條 [条] tiáo w stosunku do ludzi. 

Jeśli ktoś mnie zapyta o ilość członków rodziny, odpowiem 我家有三口人 - w mojej rodzinie są trzy gęby do wykarmienia. Więc na potrzeby opisu ilości członków rodziny użyjemy klasyfikatora "usta" - 口 kǒu. 

Skoro jesteśmy już przy rodzinie, to ludzi można też liczyć na rodziny właśnie. O olbrzymim rodzinnym spotkaniu powiemy, że była tam 一大家人 ogromna rodzina (ludzi). O domu możemy powiedzieć, że mieszka w nim 一家人 lub 一户人. Zarówno 户 hù, jak i 家 jiā służą więc do nieszczegółowego opisu rodziny (kiedy nie wiemy i nas nie obchodzi, ile sztuk, ale ważne, że stanowią jedną rodzinę). 

Porzućmy jednak rodzinę i skupmy się na innego typu zgrupowaniach. Najmniejsza grupa to para. Możemy o niej mówić dwojako: 一雙人 [一双人] yīshuāngrén to dwójka dowolnych ludzi, a 一對人 [一对人] yīduìrén to para zaangażowana uczuciowo, np. 一对夫妻 - małżeństwo. 

Kiedy nauczyciel nas podzieli na grupy, jesteśmy 一组人. 組 [组] zǔ to niewielkie grupy, którym przyświeca jakiś wspólny cel, które mają jakieś wspólne zadanie. 

Jeśli jednak to zadanie ma wykonać cała klasa, wykonuje ją 一班学生 czyli cała klasa (班 bān) uczniów. 

Mógłby nas też podzielić na rzędy i wtedy bylibyśmy 一排人 yīpáirén. 

Gdybyśmy jednak byli żołnierzami czy strażakami, nasz grupa byłaby 隊 [队] duì jak w 一队士兵. 隊 [队] duì to niby szwadron, ale jako klasyfikator opisuje w zasadzie dowolną grupę żołnierzy i innych takich. 

Gdybyśmy za to byli grupą bandytów, najpewniej zostalibyśmy określeni jako 一帮坏人. 幫 [帮] bāng to klika, gang, banda. 

Większą grupą jest 批 pī. Na przykład wszyscy absolwenci uniwersytetu w danym roku to 一批毕业生. 

Bodaj największymi grupami są 群 qún czyli grupa wielka jak duże stado owiec ;)， 撥 [拨] bō czyli po prostu grupa, ale raczej duża, oraz 眾 [众] zhòng czyli tłum. 

Możemy też ludzi liczyć ogromnymi masami typu pokolenie: 代 dài - np. 三代人 - trzy pokolenia. 

Za to kiedy umrzemy, nie będziemy już jedną sztuką człowieka, a 一具屍體 [一具尸体] trupem liczonym w 具 jù. Jak narzędzia i trumny. No chyba, że umrzemy w koreańskim horrorze, to będziemy 一堆人 yīduīrén bezładną kupą ludzi. 

Uff. Niemal dwadzieścia słówek na dzisiaj. Kocham chiński. Mimo wszystko. 

Tutaj poczytacie o tym, jak po japońsku policzyć ludzi.