Letnie przesilenie 夏至

Zimą opowiadałam o zimowych dziewięciu dziewiątkach, czyli o tradycyjnym sposobie liczenia czasu pozostałego do nadejścia wiosny. Jutro z kolei letnie przesilenie, czyli powinniśmy zacząć liczyć letnie dziewiątki. W księdze Wuzazu 五杂组 z dynastii Ming można znaleźć wersy opisujące, co nas czeka w lecie: 

一九二九，扇子不离手； 

Pierwsza i druga dziewiątka, wachlarz nie opuszcza dłoni 

三九二十七，冰水甜如蜜 

3x9=27, lodowata woda słodka jak miód* 

四九三十六．汗出如洗浴； 

4x9=36, potu tak dużo, że można się w nim kąpać 

五九四十五，难戴秋叶舞； 

5x9=45, trudny do zniesienia taniec jesiennych liści 

六九五十四，乘凉人佛寺； 

6x9=54, ludzie szukają ochłody w buddyjskich świątyniach 

七九六十三，床头寻被单； 

7x9=63, szukanie kołdry w głowach łoża 

八九七十二，思量盖夹被； 

8x9=72, myślimy nad watowaną kołdrą 

九九八十一，阶前鸣促织 

9x9=81, świerszcz brzęczy przed progiem. 

Wiadomo, że już za Tangów znane były powiedzonka i zwyczaje związane z "letnimi dziewiątkami" 夏九九, jednak bodaj najbardziej znana jest wersja songowska autorstwa Lu Yonga 陆泳, zapisana w 吴下田家志: 

夏至入头九，羽扇握在手； 

W letnie przesilenie zaczynamy pierwszą dziewiątkę, ściskając wachlarz w dłoni 

二九一十八，脱冠着罗纱； 

2x9=18, zdejmujemy czapki i zakładamy gazę 

三九二十七，出门汗欲滴； 

3x9=27, po wyjściu z domu spływamy potem 

四九三十六，卷席露天宿； 

4x9=36, zwijamy maty, by nocować pod chmurką 

五九四十五，炎秋似老虎； 

5x9=45, płomienie jesieni jak tygrys** 

六九五十四，乘凉进庙祠； 

6x9=54, wchodzimy do świątyń szukać ochłody 

七九六十三，床头摸被单； 

7x9=63, macamy wezgłowie w poszukiwaniu kołdry 

八九七十二，子夜寻棉被； 

8x9=72, o północy szukamy koca 

九九八十一，开柜拿棉衣。 

9x9=81, otwieramy szafy, by wyciągnąć ciepłe ubrania. 

Tak więc latem poza liczeniem fu czyli trzech okresów kanikuły, winniśmy też liczyć dziewiątki. Trzeba jednak przyznać, że letnie dziewiątki nie zrobiły tak oszałamiającej kariery, jak zimowe. Pewnie dlatego, że latem ludzie byli urobieni po pachy, a zimą leniuchowali i mieli czas na kultywowanie kultury. 

*w dawnych Chinach doskonale znano lodownie, w których przechowywano lód zebrany zimą.

**znów silne skojarzenie tygrysa z jesienią.