2023-01-22

podstawowe chińskie zwierzęta VI - królik

Dzisiejszy wpis powstał pod egidą Unii Azjatyckiej czyli w ramach współpracy z japonia-info.pl.

Wszystkiego najlepszego w Roku Królika! Pamiętajcie, że Rok Królika można nazywać zarówno 兔年 tùnián, jak i 卯*年 mǎonián, a także kombinacją powyższych 卯兔 mǎotù. 


 Kilka słówek i idiomów na dziś: 

  • 兔子 tùzi to królik bądź zając, ale częściej królik. Liczy się go klasyfikatorem 隻 [只] zhī 
  • 赤兔 Chìtù - Czerwony Zając - jeden z najsłynniejszych chińskich wierzchowców. 
  • 玉兔 yùtù - Nefrytowy Królik czyli... księżyc 
  • 守株待兔 shǒuzhūdàitù - czekać na mannę z nieba. Dosłownie: pilnować pniaka, czekając na królika     
  • 守株待兔,緣木求魚 [守株待兔,缘木求鱼] shǒuzhūdàitù, yuánmùqiúyú - robić coś całkiem bez sensu lub błędnie. Dosł. pilnować pniaka, czekając na królika i wspinać się na drzewo by złapać rybę 
  • 兔崽子 tùzǎizi lub 兔羔子 tùgāozi - bękart, bardzo obraźliwe słowo. Dosł. króliczy syn 
  • 狡兔三窟 jiǎotùsānkū - ktoś sprytny zawsze ma plan B. Dosł. sprytny królik ma trzy nory. 
  • 兔死狗烹 tùsǐgǒupēng - murzyn zrobił swoje, murzyn może odejść czyli pozbyć się kogoś, gdy już spełnił swe zadanie. Dosł. ugotować psa, gdy już złapał królika. W wersji rozszerzonej 狡兔死走狗烹 jiǎotùsǐzǒugǒupēng 
  • 兔死狐悲 tùsǐhúbēi - współczuć komuś, kto jest w podobnej sytuacji. Dosł. królik umarł, a lis rozpacza (i na króliki, i na lisy polują ludzie) 
  • 東兔西烏 [东兔西乌] dōngtùxīwū - czas mija nieubłaganie. Dosł. królik na wschodzie, kruk na zachodzie czyli słońce zachodzi, księżyc wschodzi. 
  • 兔唇 tùchún - zajęcza warga 
  • 野兔 yětù - zając. Dosł. dziki królik 
  • 兔斯基 Tùsījī - królik Tuzki, popularny bohater chińskich memów 
  • 天兔座 Tiāntùzuò - gwiazdozbiór Zająca. Dosł. gwiazdozbiór Niebiańskiego Królika 
  • 不見兔子不撒鷹 [不见兔子不撒鹰] bùjiàntùzibùsāyīng - nie trzeba działać, dopóki nie jest się pewnym sukcesu. Dosł. nie wypuszczasz orła, dopóki nie zobaczysz królika 
  • 兔子不吃窩邊草 [兔子不吃窝边草] tùzibùchīwōbiāncǎo - zły to ptak, co własne gniazdo kala. Dosł. królik nie je trawy przy własnej norze. 
  • 兔子尾巴長不了 [兔子尾巴长不了] tùziwěibachángbuliǎo - jego dni są policzone, coś długo nie potrwa. Dosł. króliki nie mają długich ogonów 
  • 兔徑 [兔径] tùjìng - wąska, kręta ścieżka. Dosł. królicza ścieżka 
  • 兔熱病 [兔热病] tùrèbìng - tularemia. Dosł. choroba gorącego królika 
  • 兔爸 tùbà - toolbar czyli pasek narzędzi (w komputerze). Dosł. króliczy tata 
  • 小白兔 xiǎobáitù - biały króliczek 
  • 米兔 mǐtù - #MeToo 
  • 金烏西墜,玉兔東昇 [金乌西坠,玉兔东升] jīnwūxīzhuì, yùtùdōngshēng - złoty kruk (słońce) opada na zachodzie, nefrytowy królik (księżyc) wznosi się na wschodzie. Czyli o zachodzie słońca. 


 I jeszcze dwa okołokrólicze słówka: 

  • 罝 jū - siatka do łapania królików 
  • 嬔 fù - króliczątko. Znak rozbity na części pierwsze to kobieta 女 królik 兔 urodziła 生 


Jest też kilka znaków, których częścią składową jest królik: 

  • 逸 yì - uciekać, wyrwać się na wolność. Czyli królik daje chodu 辶 
  • 冤 yuān - niesprawiedliwość 
  • 菟 tù, tú - kanianka a także inne rośliny płożące 

Miejmy nadzieję, że królik przyniesie nam trochę zmian na lepsze...

 

*卯 mǎo to również gniazdo czopa czyli część złącza ciesielskiego, gdzie do wydrążonego kawałka drewna idealnie pasuje bolec; oprócz tego to czwarta Ziemska Gałąź, czas między 5 a 7 rano, drugi miesiąc solarny (6 marca do 4 kwietnia), a także wschód w antycznych kompasach chińskich.

Tutaj możecie poczytać o królikach w Japonii.

4 komentarze:

  1. "[...] królik bądź zając [...]. Liczy się go klasyfikatorem 隻 [只] zhī "

    Ależ skąd! Króliki i zające liczy się 羽 . Jak ptaki i nietoperze, to przecież oczywiste ;-)

    OdpowiedzUsuń
  2. Brakowalo mi twoich postow o chinskich przyslowiach i wyrazeniach. Uwielbiam jak obrazowe sa niektore z nich. Ale czemu toolbar to króliczy tata?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To "tłumaczenie" fonetyczna: toolbar brzmi wg Chińczyków podobnie do "tuba" czyli właśnie króliczego taty :)

      Usuń

Proszę, nie anonimowo!
Ze względu na zbyt dużą ilość trolli, musiałam włączyć moderowanie komentarzy. Ukażą się więc dopiero, gdy je zaakceptuję. Proszę o cierpliwość.