醮 jiào

Dzisiejszy wpis powstał w ramach współpracy z japonia-info.pl, kirgiski.pl oraz enesaj.pl czyli pod egidą Unii Azjatyckiej.   

醮 jiào to w słowniku "składać ofiarę", a także "ceremonia buddyjska lub taoistyczna", jednak warto wejść głębiej w znak, by zrozumieć specyficzną naturę tej ofiary czy też ceremonii. Jest to pewna mało skomplikowana część tradycyjnej chińskiej ceremonii ślubnej, a także kilku innych tradycyjnych ceremonii, w tym obchodów noworocznych. Polega na tym, że osoba o wyższym statusie społecznym/starszeństwie nalewa alkohol i podaje go osobie młodszej/o niższym statusie, a ta wznosi toast i wychyla kielich do dna; sama jednak nie może zaproponować starszemu wychylenia kielicha, jest to zaszczyt bezzwrotny*. W trakcie wesela zazwyczaj ojciec częstuje alkoholem syna i synową, a oni muszą bez szemrania wziąć kielich i przepić do ojca/rodziców. 

Tak samo wyglądało to w trakcie Ceremonii Oczapkowania 冠礼 guànlǐ, która odbywała się, gdy chłopiec wchodził w wiek męski (w dawnych Chinach było to w momencie, gdy chłopak kończył 18-20 lat). W zależności od tego, czy był synem pierwszej żony, czy którejś z konkubin, używał innego rodzaju alkoholu**. 

Ofiarę składano również w trakcie Ceremonii Spinkowej. Dziewczę, które kończyło lat piętnaście, dostawało spinkę 笄 jī i zaczynało odpowiednio upinać włosy - było już dorosłe. W trakcie ceremonii dziewczynie nalewano czarkę alkoholu - słodkiego wina 醴 lǐ . Dostawała ją od najwyższego rangą gościa bądź po prostu rodzica i skrapiała tym winem ziemię, by złożyć ofiarę niebu i ziemi, a następnie symbolicznie maczała usta w alkoholu - to się też nazywało 醮子 jiàozi. 

Jest więc ta ofiara nierozerwalnie związana z alkoholem - i to przecież od razu widać po znaku: 酉 yǒu to czarka na alkohol. Ofiara alkoholowa była do tego stopnia nierozerwalnie związana ze ślubem, że powtórny ślub wdowy nazywano "powtórnym jiao" 再醮 co było po prostu synonimem 再嫁 zàijià - powtórnego wyjścia za mąż.

*酌而无酬酢曰醮 - nalać alkohol, ale nie wymienić się toastami [酬酢 chóuzuò - przepić do siebie wzajemnie] nazywamy jiao. 

**嫡子醮用醴，庶子则用酒 - 嫡子 dízǐ - syn pierwszej żony, 庶子 shùzǐ - bękart, ale też syn konkubiny.  

PS. Dzisiejszy wpis sponsoruje ósma rocznica naszego wesela :)

 

Tutaj poczytacie o japońskich weselnych przebierankach, tutaj o ślubie i weselu we współczesnym Kirgistanie, a tutaj o tuwińskim weselu.