chińskie wersaliki 大寫字

W chińskim nie ma wersalików. Wszyscy to wiedzą. Przecież w chińskim nie ma liter, tylko znaki, a znaki to mniej więcej hieroglify. Więc każdy znak się mieści w takim samym kwadracie i po kłopocie. Nie zaprzeczam. Faktycznie, każdy znak jest takiej samej wielkości. Ale jest przynajmniej kilka znaków, które pisze się na dwa sposoby w zależności od sytuacji: są to liczby. 

壹 貳 叁 肆 伍 陸 柒 捌 玖 拾

一 二 三 四 五 六 七 八 九 十

W pierwszej linijce zapis"dużych" liczb (cyfry od 1 do 9 + 10), a w dolnej "małych".

Na pierwszy rzut oka od razu widać, że te "duże" są bardziej skomplikowane. Zaraz, zaraz... to w takim razie może po prostu jedne są tradycyjne, a drugie uproszczone? To by między innymi znaczyło, że drugich używa się w Chinach, a pierwszych na Tajwanie i w Hongkongu. Ale to nie takie proste. Obydwu typów się używa w każdym chińskojęzycznym kraju, a głównym powodem istnienia tych trudniejszych są... pieniądze.

Wyobraźmy sobie czek. Piszemy chińskimi liczbami w odpowiednich okienkach kolejne cyfry 1(setki) 1(dziesiątki)1(jednostki) czyli: 一(佰)一(拾)一(元). Naprawdę niewiele wyobraźni i zręczności trzeba, by zmienić tę kwotę na 九(佰)七(拾)三(元), czyli 973. Wystarczy kilka machnięć pędzla. Dlatego na rachunkach, czekach itp. używa się ciężkich do podrobienia cyfr/liczb "dużych".

Niektóre z tych znaków są podobne do tych "małych" - na przykład 三 stanowi część znaku 叁. Lubię znak 伍 czyli pięciu ludzi - nazwa tradycyjnej chińskiej jednostki wojskowej, która, jak widać, składała się z pięciu żołnierzy. Znak 陸 czytamy albo liu i wtedy to właśnie nasza szóstka, albo lu i wtedy to ziemia, ląd - jak w 大陸 czyli (Chinach) kontynentalnych. Po kunmińsku na sześć zawsze mówi się lu. Jest to o tyle śmieszne, że lu mówi się też na kolor zielony, w którym "u" powinno być wymawiane z umlautem. Dlatego bardzo często po wypowiedzeniu "lu" dodaje się wyjaśnienie "to lu od koloru zielonego" (綠色的綠). Fajny jest jeszcze znak 玖, który, zgodnie z kluczem 王, oprócz dziewiątki oznacza również czarny nefryt.

Podobają Wam się te trudniejsze wersje? Mnie bardzo... muszę jednak wyznać, że nigdy nie potrafię sobie przypomnieć, jak się je pisze (no, może poza piątką). Całe szczęście rzadko muszę wypisywać czeki, inaczej byłby wstydzior...

Na deser mam dla Was jeszcze jeden sposób zapisu, zwany trawiastymi liczbami 草碼 [草码] cǎo​mǎ:
〡,〢,〣,〤,〥,〦,〧,〨,〩,十
Ten sposób zapisu współcześnie używany jest głównie w bardzo tradycyjnych dziedzinach, na przykład przy wypisywaniu recept przez lekarzy chińskiej tradycyjnej medycyny.