cesarzowi co cesarskie

Dzisiejszy wpis powstał w ramach współpracy z japonia-info.pl, czyli pod egidą Unii Azjatyckiej.   

御 to znak, który dawno, dawno temu wyglądał kompletnie inaczej. Konkretnie: przypominał człowieka z batem. Dlatego oryginalne znaczenie dotyczyło kontroli - konkretnie kontroli konia czy też pojazdu, a później wszystkich innych spraw. Dlatego też doskonale nadawał się ten znak dla Najważniejszego Kontrolera czyli... cesarza. Odtąd wszystko, co cesarskie, mogło być opisane naszym yù - pamiętajmy jednak, że można było o cesarskich przedmiotach czy przymiotach opowiadać również, że są smocze. Wracając jednak do naszego podstawowego znaku - przygotowałam dla Was kilka cesarskich słówek.  

• 御賜 [御赐] yùcì - być ofiarowanym czy też zagwarantowanym przez cesarza. 
• 御史 yùshǐ - cesarski cenzor
  
• 禦敵 [御敌] yùdí - wróg cesarza czy też wróg kraju (bo przecież kraj i cesarz to jedność). Obecnie tak się mówi na rywali do tytułu mistrza podczas zawodów sportowych. 
• 禦敵 [御厨] yùchú - cesarski kucharz, cesarska kuchnia 
• 御駕親征 [御驾亲征] yùjiàqīnzhēng - osobiście wziąć udział w ekspedycji. Dosł. cesarz prowadzi wojska do boju 
• 御弟 yùdì - młodszy brat cesarza 
• 御手 yùshǒu - cesarska ręka 
• 御寶 [御宝] yùbǎo - cesarska pieczęć (oczywiście nie Ta Pieczęć, tylko każda inna) 
• 御醫 [御医] yùyī lub 御診 [御诊] yùzhěn - cesarski medyk 
• 御用 yùyòng - do cesarskiego użytku; na cesarskiej pensji 
• 御膳房 yùshànfáng - cesarska kuchnia 
• 御酒 yùjiǔ - cesarskie wino/święte wino 
• 御牀 [御床] yùchuáng - cesarskie łoże 
• 御駕 [御驾] yùjià lub 御輦 [御辇] yùniǎn lub 御蹕 [御跸] yùbì - cesarskie pojazdy 
• 御書房 [御书房] yùshūfáng - cesarska biblioteczka/czytelnia 
• 御饌 [御馔] yùzhuàn - potrawy z cesarskiego stołu 
• 御貢 [御贡] yùgòng - trybut, prezent dla cesarza 
• 御閑 [御闲] yùxián - konie z cesarskich stajni 
• 御諱 [御讳] yùhuì - cesarskie imię 
• 御藥 [御药] yùyào - cesarskie lekarstwa 
• 御筆 [御笔] yùbǐ - kaligrafie popełnione przez cesarza 

I tak dalej. Ciekawostką są słowa, które zawierają cesarską cząstkę nie dlatego, że są cesarskie, a dlatego, że... pochodzą z Japonii. Używane są zwłaszcza na Tajwanie: 

• 御便當 [御便当] yùbiàndāng - bento, lunchbox. W Chinach kontynentalnych zazwyczaj mawia się 盒飯 [盒饭] héfàn. 
• 御宅族 yùzháizú - otaku. W Chinach kontynentalnych zazwyczaj mówi się jednak po prostu 宅男 zháinán/宅女 zháinǚ. 

Zadumajmy się na chwilę nad poczuciem humoru jakiegoś żartownisia, który uważał, że lunchbox to posiłek godzien cesarza... 

Tutaj poczytacie o tym znaku w Japonii.