moczenie stóp 泡脚

Mycie stóp, kąpiel stóp, moczenie stóp... Jak zwał tak zwał. Nic wielkiego, Polacy też myją, jeśli higieniczni. A jednak istnieje zasadnicza różnica. W Chinach do dziś żyją ludzie, którzy higienę całego ciała uprawiają bardzo nienachalnie. Każdy dzień zaczynają jednak umyciem twarzy i myciem zębów, a każdy dzień kończą myciem lub/i moczeniem stóp. Wiadomo, że nie we wszystkich wsiach łazienka jest standardową częścią mieszkania czy też domu. Czasem szczytem sanitarnego luksusu jest wspólnotowa wolno stojąca łazienka dostępna dla wszystkich mieszkańców wsi, a czasem jest tylko sławojka i dwie miski - jedna do mycia twarzy, jedna do moczenia stóp. Ale do tego wszystkiego dochodzi też obecna w niektórych chińskich kulturach lokalnych tradycja, polegająca na tym, że okazujemy komuś szacunek, myjąc mu stopy - taka tradycja utrzymuje się nadal w niektórych partiach Guizhou, zarówno u ludu Miao, jak i u Hanów. Dawniej w ten sposób młode dziewczyny okazywały szacunek starszym; witało się tak również gości przybywających z daleka. Obecnie nie jest ten zwyczaj raczej częścią dnia codziennego, a na przykład punktem ceremonii ślubnej (panna młoda obmywa nogi przyszłych świekrów). 

Czemu jednak wspominam o tym zwyczaju akurat dziś? Otóż na niektórych obszarach Chin, m.in. w Zhejiangu, Syczuanie i moim Yunnanie istnieje zwyczaj mycia stóp w wieczór "sylwestrowy", czyli wieczór przed nadejściem chińskiego Nowego Roku czyli właśnie dziś. Na przykład lud Bai z okolic Lijiangu kończy kolację sylwestrową "kradnięciem pierwszej wody". To znaczy: po jedzeniu grzejemy na palenisku wodę i kto pierwszy, ten lepszy - na wyścigi myjemy twarze i stopy, żeby czystym wejść w nowy rok, co ma nam zapewnić zdrowie i pomyślność. Bardziej dosadni Miaosi twierdzą, że "umywszy stopy trzydziestego, ma się zasoby do wszystkiego" (大年三十夜洗好脚，出门处处有着落). Na to nakłada się oczywiście jeszcze istniejące i w kulturze Zachodu skojarzenie mycia stricte fizycznego z oczyszczeniem duchowym. 

Ale to nie wszystko: trzeba jeszcze pamiętać o ważnej roli stopy w medycynie chińskiej. Stopa pozwala ponoć masażyście dotrzeć do wszystkich części ciała; ucisk konkretnych punktów może więc pomóc na wątrobę, śledzionę czy żołądek. Stąd wielka popularność spa dla stóp 足疗, w których zarówno masaż stóp, jak i ich solidne wymoczenie w ziołowych mieszankach, a także ewentualnie pedicure potrafią zająć cały wieczór! Na szczególną uwagę zasługują właśnie te ziołowe mieszanki - w zależności od tego, czy chcemy stopy moczyć tylko dla przyjemności, czy też oczekujemy jakichś konkretnych efektów, możemy wybrać zioła. Zimą najpopularniejsze są rozgrzewające mieszanki na bazie imbiru, ale zaobserwowałam, że młode dziewczęta najchętniej wybierają mieszanki z płatkami róż. Nie chodzi oczywiście tylko o to, żeby stopy sobie w tym umyć, a o to, żeby wsadzić je niemal do wrzątku i moczyć tak długo, aż cała skóra na stopach nam się pomarszczy, a stopa przejdzie aromatem mieszanki. Ja akurat dość rzadko chodzę na masaże do wypaśnych spa - obojętnie czy takich dla stóp, czy ogólnych. Ale kiedy wyjątkowo doskwiera mi zima w Kunmingu, łączę pięknie yunnańskie tradycje i burżujskie pragnienie luksusu: robię sobie spa dla stóp w domu.

Mam przygotowaną specjalną imbirową mieszankę i z wielką radością wygrzewam stopy w misce z bardzo gorącą wodą, do której ZB w miarę potrzeby dolewa po trochu wrzątku prosto z czajnika. Ewidentna rozkosz na mojej twarzy zachęciła również Tajfuniątko, więc i ona chętnie moczy stopy i je sobie wygrzewa. Czy jestem od tego zdrowsza? Hmmmm... Ciężko powiedzieć. Niby rzadziej się przeziębiam, ale czy to skutek leczniczych kąpieli stóp, czy diety, czy stylu życia - pewnie to wiedzą tylko krasnoludki...

Wszystkiego najlepszego w zbliżającym się Roku Królika! I żeby nam wszystkim, zgodnie z kompletem mochi prosto z Joy Bakery, towarzyszyło dużo pieniędzy: