Shogun

Kiedy Joasia nie może wieczorem zasnąć, czytam jej na głos, cichutko szemrząc jej nad uchem. Ona, uspokojona moją obecnością i samym timbrem głosu w końcu zaczyna mrużyć oczka i zasypia. A ja - kontynuuję lekturę, aż mnie zmęczenie zmoże. Czyli dość krótko, bo jednak codziennie wieczorem jestem porządnie zmęczona.

M.in. dlatego czytanie tej ponad tysiącstronicowej powieści trwało dwa miesiące. Ech. Czasy, gdy pasjonujące tomiszcza pochłaniałam kosztem snu, nawet kilka nocy pod rząd, dawno już minęły. Starość nie radość...

Zacznę od tego, że za Clavellem przepadam. I że będąc brzdącem kochałam się na zabój w Chamberlainie. To powiedziawszy, nie zaskoczę Was pewnie tym, że książka mi się ogromnie podobała. Oczywiście - mam dla Was kilka miłych wyjątków:

Kiku z trudem oderwała wzrok od apetycznego śnieżnobiałego ryżu i przemogła głód. Jadłaś przed przyjazdem, zjesz później, powiedziała sobie. Owszem, lecz i tak zjadła bardzo mało. "Och, damy mają mały apetyt, bardzo mały - powtarzała jej nauczycielka. - Jedzą i piją goście, a im więcej, tym lepiej. Damy nie, a już zwłaszcza przy gościach. Z pełnymi ustami nie mogłyby rozmawiać, zabawiać klientów, grać na samisenie ani tańczyć. Zjesz później, bądź cierpliwa. Skup się na gościu". [rady dla kurtyzany... ale też cudowna pomoc w odchudzaniu ;)]
*
W Japlandii każdy cywilizowany człowiek musi sam sobie gotować albo osobiście wyuczyć gotowania którąś z tych małp, bo inaczej skona z głodu. Oni jedzą tylko surowe ryby i surowe warzywa marynowane w słodkim occie.[a dziś restauracje sushi są często droższe od tych najlepszych w stylu europejskim :)]
*
dzięki śmiechowi jednoczymy się z bogami, co pozwala dalej żyć i pokonać wszelką zgrozę, straty i ziemskie cierpienia.
*
- Nam nie wolno się rozwodzić. Nie możemy.
- Tak nam mówią świątobliwi ojcowie. Przepraszam, ale nie jest to rozsądne, Anjin-san. Pomyłki się zdarzają, ludzie się zmieniają, karma, ne? Dlaczego mąż miałby znosić niedobrą żonę, a żona niedobrego męża? To niemądre być skazanym na siebie. Ne?
*
A może... a może by tak zabić się razem? Umrzeć pięknie, złączyć się z sobą na wieczność. To dopiero byłoby wspaniale! Połączyć się w śmierci na wieczne świadectwo naszej czci dla życia.
*
Palankiny i konie nie byłyby stosowne dla chłopów i pospólstwa. Nauczyłyby ich lenistwa, ne? Znacznie lepiej dla nich, że poruszają się pieszo.[O, tak :) Okropne jest moje lenistwo i jazda na rowerze :D]
*
Ryż dostarcza nam jedzenia, tatami do spania, sandałów do chodzenia, okryć do ochrony przed deszczem i zimnem, strzech żebyśmy mieli ciepło w domach, papieru do pisania. Bez ryżu nie da się żyć [...]. [potwierdzam!! ;)]

Jednak to nie takie wyjątki i nie sama fabuła stanowią o sile i pięknie tej powieści. Są nią według mnie opisy. Opis tworzenia szlachetnego, a nietrwałego dzieła - kwiatu ze skórki i cząstek pomarańczy - i ta japońska miłość do ulotności. Cudne! Opis Drogi Herbaty - cha-no-yu - piękny i prawdziwy. Opis ninja - taki, jak trzeba. No i - z mojej emigranckiej perspektywy bodaj najważniejszy - opis uczuć głównego bohatera, gdy po tygodniach rozłąki spotkał znów swą załogę i nagle odkrywa, że sam się zjapońszczył, a z tymi ludźmi niewiele go już łączy.

Nie czytałam z wypiekami na twarzy; o kulturze japońskiej wiem też wystarczająco dużo, by informacje znalezione w książce nie były dla mnie żadną nowością. A jednak... Nie żałuję ani minuty poświęconej na czytanie. No i - okropnie bym chciała odświeżyć sobie serial. Ciekawe, jak bardzo różne byłyby moje odczucia - po trzydziestu latach, po przeczytaniu książki, po studiach dalekowschodnich i po wielu latach mieszkania w Azji :D

A na sam koniec - motto: "Zachowaj czujność i co dzień wyciskaj z życia, co się da, choćby było to nie wiem jak niedobre".